Antykoncepcja

Własna... koncepcja na życie

Regulowanie i kontrolowanie płodności to ważny aspekt w życiu. Współczesna medycyna oferuje różne metody zapobiegania ciąży (naturalne, barierowe, hormonalne, chirurgiczne), dzięki którym Kobieta może zdecydować o momencie poczęcia lub czuć się w bezpiecznie w przypadku całkowitej rezygnacji z macierzyństwa. Wybór optymalnej antykoncepcji zależy od indywidualnych potrzeb, stylu życia, przekonań oraz stanu zdrowia Pacjentki. 

(Jeszcze) nie chcę być mamą – metody zapobiegania ciąży

Decyzja o posiadaniu potomstwa jest bardzo indywidualną sprawą. W procesie kontroli płodności można wykorzystać naturalne, mechaniczne, hormonalne oraz chirurgiczne metody zapobiegania ciąży. Poniżej krótkie omówienie każdego z nich.

Metody naturalne: opierają się na obserwacji cyklu menstruacyjnego i unikaniu stosunków w dni płodne (np. metoda kalendarzykowa, metoda termiczna, metoda Billingsa.

Metody mechaniczne (barierowe): uniemożliwiają plemnikom dotarcie do komórki jajowej. (np. prezerwatywa, diafragma, kapturek naszyjkowy).

Metody hormonalne: działają poprzez zmiany hormonalne w organizmie Kobiety, hamując owulację, zmieniając konsystencję śluzu szyjkowego lub wpływając na błonę śluzową macicy – np. tabletki antykoncepcyjne, plastry, implanty, zastrzyki, wkładki domaciczne z hormonami.

Metody chirurgiczne (sterylizacja): antykoncepcja nieodwracalna, polegająca na przerwaniu ciągłości jajowodów u Kobiet lub nasieniowodów u Mężczyzn.

Wkładka domaciczna – podstawowe informacje

Wkładka domaciczna (spirala antykoncepcyjna) stanowi jedną z bardziej skutecznych metod prewencji poczęcia, ponieważ utrudnia zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej. Jest to mały, elastyczny element (szerokość od 28 mm do 32 mm i długość od 30 mm do 36 mm), zazwyczaj w kształcie litery T, wykonany z materiału bezpiecznego dla organizmu i aplikowany przez lekarza ginekologa do jamy macicy. 

Pacjentka ma do wyboru 2 rodzaje wkładek domacicznych: miedziane oraz hormonalne. Ich podstawowym zadaniem jest zapobieganie ciąży, ale niektóre warianty spirali są wykorzystywane w celach terapeutycznych, np. w hormonalnej terapii zastępczej czy przy nadmiernych krwawieniach miesiączkowych. Wkładki wewnątrzmaciczne wykazują działanie redukujące obfitość menstruacji, a u niektórych Pacjentek mogą prowadzić do ich całkowitego ustąpienia.

Jak działa wkładka domaciczna?

Wkładka miedziana (niehormonalna)

Zawiera miedź medyczną, która działa plemnikobójczo i utrudnia zapłodnienie. Mechanizm efektywnego działania jest uzależniony od stopniowego uwalniania atomów miedzi, które osadzają się na błonie śluzowej macicy, tworząc swoisty stan zapalny.

Wkładki miedziane mogą być stosowane przez około 5 – 10 lat. Są rekomendowane w szczególności dla Kobiet, u których istnieją bezwzględne przeciwwskazania do stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Wkładka hormonalna

Alternatywą dla wkładki miedzianej jest wkładka hormonalna, która sukcesywnie uwalnia hormon (progestagen) zagęszczający śluz szyjkowy; hamuje wzrost błony śluzowej macicy i może stopować owulację. Wkładki hormonalne różnią się wielkością i zawartością hormonu (13,5 mg i 52 mg) oraz dobową ilością jego uwalniania. 

Wykazują działanie przez okres 3 – 5 lat. Ich implantację zaleca się w przypadku współistnienia obfitych i/lub bolesnych miesiączek, endometriozy oraz w profilaktyce hiperplazji endometrium w HTZ.

Co ważne, wkładka wewnątrzmaciczna charakteryzuje się wysokim wskaźnikiem Pearl Index – jest to w pełni odwracalna metoda antykoncepcji. Po usunięciu spirali płodność Pacjentki powraca. 

Zalety spirali antykoncepcyjnej

Należy do jednej z najefektywniejszych metod zapobiegania ciąży. Szacunkowa skuteczność wkładki hormonalnej, jak również wkładki miedzianej wynosi 99%. Są to formy antykoncepcji długoterminowej – wykazują długotrwałe działanie przez kilka lat. Pacjentki wybierają wkładki z uwagi na ekonomiczność rozwiązania, komfort stosowania – brak konieczności pamiętania o antykoncepcji doustnej oraz niewyczuwalność w czasie stosunku czy w trakcie codziennego funkcjonowania.

Założenie wewnątrzmacicznej wkładki antykoncepcyjnej

Zabieg odbywa się w gabinecie ginekologicznym, na fotelu. Implantacja trwa kilka minut i nie jest bolesna. Zwykle nie wymaga podawania środków znieczulających. Wkładka wprowadzana jest do dróg rodnych – jamy macicy Pacjentki za pomocą specjalnej prowadnicy (aplikatora). 

Zarówno wkładkę domaciczną zawierającą miedź, jak i hormonalną, można założyć w dowolnym momencie cyklu miesiączkowego. Ochrona przed ciążą rozpoczyna się zaraz po aplikacji, ale natychmiastowe działanie spirali hormonalnej wymaga wprowadzenia jej do macicy w ciągu pierwszych 7 dni od wystąpienia menstruacji.

Koszt implantacji w znieczuleniu ogólnym wynosi 3500 pln. Usunięcia dokonuje lekarz ginekolog.

Informacje dotyczące wskazań i bezpieczeństwa

Mimo wysokiej skuteczności i wygody, spirala antykoncepcyjna nie może być stosowana przez wszystkie Panie. Zanim Pacjentka zdecyduje się na to rozwiązanie, warto aby poznała informacje dotyczące wskazań i bezpieczeństwa. 

W niektórych przypadkach wkładka może powodować bóle brzucha i krwawienia w pierwszych miesiącach po aplikacji, ryzyko infekcji (szczególnie w pierwszych tygodniach), możliwość wypadnięcia (bardzo rzadko), bolesne krwawienia miesiączkowe (szczególnie przy miedzianych).

Przeciwwskazania do stosowania

Konieczna jest konsultacja z lekarzem, który przeprowadzi badanie, oceni ewentualne ryzyko i omówi szczegóły wykonania zabiegu. Istnieją stany kliniczne stanowiące przeciwwskazania do założenia wkładki domacicznej, a należą do nich: podejrzenie ciąży, choroby wątroby, choroby przenoszone drogą płciową, infekcje miednicy, nieprawidłowości w budowie macicy (w tym wady wrodzone), stany zapalne w obrębie narządów miednicy, infekcje w dolnym odcinku dróg rodnych, cukrzyca, bóle pleców, uczulenie na lateks, problemy z krążeniem.

Ciąża pozamaciczna

Spirala nie zwiększa ryzyka wystąpienia ciąży ektopowej. Badanie wykazało, że bezwzględna częstość pojawienia się takiej ciąży u Kobiety posiadającej wkładkę wyniosła 0,1 %. rocznie. Jednocześnie nie zalecamy jej Pacjentkom, u których już wcześniej zarodek rozwijał się poza jamą macicy oraz z Paniom historią samoistnych poronień, ponieważ spirala antykoncepcyjna może ulec przemieszczeniu i wypadnięciu.

Wskazania Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego

PTG uznaje wkładkę za metodę antykoncepcji o szerokim spektrum zastosowania, adekwatną dla większości Kobiet, w tym również dla Kobiet, które nie rodziły. Poza efektywną prewencją ciąży rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące są następujące:

• występowania przeciwskazań do włączenia innych metod antykoncepcyjnych (np. migrena z aurą, choroba zakrzepowo-zatorowa), 

• nietolerancja innych metod zapobiegania ciąży,

• preferencja Pacjentki dla metody niewymagającej codziennej interwencji,

• obfite krwawienia miesiączkowe,

• dolegliwości bólowe towarzyszące menstruacji,

• endometrioza – wkładka wewnątrzmaciczna hamuje proliferację endometrium ektopowego,

• profilaktyka przerostu (hiperplazji) endometrium.

Ginekologia w Perfect Medica 

W naszej klinice wszystkie Pacjentki są doskonale zaopiekowane ginekologicznie. Lekarze Perfect Medica – lek. med Anna Raniszewska i dr n. med. Jerzy Karaś to świetni specjaliści, z wieloletnim doświadczeniem oraz empatycznym podejściem. Poza wsparciem antykoncepcyjnym, Panie mogą skorzystać z laseroterapii, ginekologii plastycznej i estetycznej oraz ginekologicznych zabiegów operacyjnych.

Plastyka krocza

Jest szczególnie polecana Paniom, które chcą poprawić estetykę sfer intymnych po porodzie naturalnym – po nacięciach krocza lub też w okresie menopauzalnym.